Pomoc psychologiczno- pedagogiczna

DROGA UCZENNICO/ DROGI UCZNIU

JEŻELI:

• MASZ PROBLEM, O KTÓRYM CHCIAŁABYŚ/CHCIAŁBYŚ SIĘ Z KIMŚ POROZMAWIAĆ;
• BOISZ SIĘ POWROTU DO NAUKI STACJONARNEJ;
• NIE POTRAFISZ SIĘ POROZUMIEĆ Z RÓWIEŚNIKAMI;
• KTOŚ CI DOKUCZA;
• MASZ KŁOPOTY Z NAUKĄ;
• MASZ PROBLEMY RODZINNE;
• CZUJESZ SMUTEK LUB PRZYGNĘBIENIE;
• CHCESZ PODZIELIĆ SIĘ JAKĄŚ  INFORMACJĄ LUB SUKCESEM

PEDAGODZY I PSYCHOLOG SZKOLNY ZAPRASZAJĄ

WYSŁUCHAMY CIĘ UWAŻNIE;

POSTARAMY SIĘ POMÓC;

WSPÓŁNIE POSZUKAMY ROZWIĄZANIA.

ZAPRASZAMY RÓWNIEŻ RODZICÓW I NAUCZYCIELI.

ZACHĘCAMY TEŻ DO KONTAKTU PRZEZ DZIENNIK LIBRUS I PLATFORMĘ TEAMS.

PEDAGOG SZKOLNY – DOROTA OSTASZEWSKA

PSYCHOLOG SZKOLNY Kamila- Kucharska Ambrożej

PEDAGODZY SPECJALNI- KATARZYNA GRODZKA I ZUZANNA STASIŃSKA

SPOTKANIA Z PRAWNIKIEM

Odbywają się spotkania z radcą prawnym panią Joanną Skorupa mające na celu przybliżenie tematyki odpowiedzialności karnej oraz ochronę dzieci i młodzieży naszej szkoły przed różnorodnymi formami przemocy:

• 09.2024r. – dla uczniów liceum oraz technikum;
• 09.2024r.- dla uczniów klas 7 i 8 szkoły podstawowej;
• 10.2024r. – dla uczniów klas 5 i 6 szkoły podstawowej.

PROGRAM PROFILAKTYCZNY „PRZYJACIELE ZIPPIEGO”

W klasach trzecich szkoły podstawowej pedagog Dorota Ostaszewska prowadzi program „Przyjaciele Zippiego”.

Program Przyjaciele Zippiego jest oparty na założeniu, że dzieci cały czas wchodzą w interakcje z innymi osobami – rodziną, nauczycielami, przyjaciółmi w różnych sytuacjach i okolicznościach. To, jak dobre mają stosunki z innymi oraz jak dają sobie radę z trudnościami jest kluczowe dla ich myślenia o sobie i o innych. Innymi słowy, radzenie sobie, czyli postępowanie w różnych sytuacjach, korzystanie z pomocy i wsparcia ze strony innych – jest istotą myślenia przez dziecko o własnym powodzeniu i źródłem jego samopoczucia.

Program koncentruje się na uczeniu takich sposobów radzenia sobie z trudnościami, które zachęcają dzieci do pomagania innym. Wzajemna pomoc, szacunek, wyobrażanie sobie, co czują inni (empatia) oraz współpraca, są kluczowe dla filozofii programu.

Zakłada się, że najważniejsze czynniki chroniące w tym programie to rozwój kompetencji psychologicznych i społecznych, budowanie pozytywnej samooceny, poczucia własnej wartości, sprawczości i kompetencji („ja umiem”, „ja potrafię”). Istotnym czynnikiem chroniącym jest również wspierające, bezpieczne środowisko szkolne, wysokie kompetencje wychowawcze i umiejętności psychologiczne nauczycieli, a także dobra współpraca z rodzicami.

Ulotka STOP PRZEMOCY!

https://szkola.michalowo.pl/wp-content/uploads/2024/09/stop-przemocy.pdf

Regulamin organizowania i udzielania  pomocy psychologiczno- pedagogicznej  oraz wsparcia uczniów niepełnosprawnych w Zespole Szkół w Michałowie

Podstawa prawna

1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2017r. poz. 1591)
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1578)
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2018r. poz. 1647)
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2019 r., poz. 323)

Rozdział 1.

Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej dla uczniów, którzy nie posiadają opinii wydanej przez poradnię lub orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.

• 1. 1. W przypadku stwierdzenia, że uczeń ze względu na potrzeby rozwojowe lub edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne wymaga objęcia pomocą psychologiczno – pedagogiczną, odpowiednio osoba wskazana w § 5. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2017r. poz. 1591) niezwłocznie informuje o tym wychowawcę oddziału oraz wypełnia
  i składa w sekretariacie szkoły wniosek ( załącznik nr 1).

2. Dyrektor szkoły informuje o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno – pedagogiczną Koordynatora pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz wychowawcę oddziału, do którego uczęszcza uczeń.
3. Wychowawca zwołuje zebranie wszystkich uczących nauczycieli w oddziale w celu: skoordynowania działań w pracy z uczniem, zasięgnięcia opinii nauczycieli, wypracowania wspólnych zasad postępowania wobec ucznia, ustalenia form pracy z uczniem, dostosowania metod i form pracy do potrzeb i możliwości ucznia ( załącznik nr 8).
4. Wymiar godzin poszczególnych form udzielania uczniowi pomocy psychologiczno – pedagogicznej dyrektor szkoły ustala biorąc pod uwagę określoną w arkuszu organizacji pracy szkoły odpowiednią liczbę godzin zajęć z zakresu pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz innych zajęć wspomagających proces kształcenia lub liczbę godzin zajęć prowadzonych przez nauczycieli i specjalistów.
5. Wychowawca oddziału w formie pisemnej informuje rodzica o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno – pedagogiczną i proponowanych formach pomocy a rodzice/opiekunowie podejmują decyzję na temat udziału dziecka w proponowanych zajęciach ( załącznik nr 2).
6. Rodzice mogą wyrazić / nie wyrazić zgody na organizowanie w szkole pomocy psychologiczno – pedagogicznej lub z niej zrezygnować w trakcie udzielania. Składają wówczas pisemny wniosek do sekretariatu.
7. Dwa razy w roku szkolnym nauczyciele, specjaliści prowadzący zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno – pedagogicznej dokonują oceny efektywności działań i zapoznają z nią rodziców (załącznik nr 6).
8. Zespół nauczycieli/specjalistów może podjąć decyzję o konieczności skierowania ucznia do poradni psychologiczno – pedagogicznej celem pogłębienia diagnozy.
9. Z wnioskiem o przeprowadzenie diagnozy do poradni psychologiczno – pedagogicznej występuje rodzic lub dyrektor szkoły za zgodą rodzica.

Rozdział 2.

Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej dla uczniów, którzy posiadają opinię wydaną przez poradnię psychologiczno – pedagogiczną lub specjalistyczną.

• 2. 1. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna, w przypadku posiadania przez ucznia/dziecko opinii wydanej przez poradnię psychologiczno – pedagogiczną lub specjalistyczną jest udzielana po złożeniu przez rodzica wniosku (załącznik nr 1).

2. Dyrektor szkoły informuje o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno – pedagogiczną Koordynatora pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz wychowawcę oddziału, do którego uczęszcza uczeń.
3. Wychowawca zwołuje zebranie wszystkich uczących nauczycieli w oddziale w celu: analizy opinii i wskazówek w niej zawartych, zasięgnięcia opinii nauczycieli, wypracowania wspólnych zasad postępowania wobec ucznia, ustalenia form pracy z uczniem, dostosowania metod i form pracy do potrzeb i możliwości ucznia  ( załącznik nr 8).
4. Wymiar godzin poszczególnych form udzielania uczniowi pomocy psychologiczno – pedagogicznej dyrektor szkoły ustala biorąc pod uwagę określoną w arkuszu organizacji pracy szkoły odpowiednią liczbę godzin zajęć z zakresu pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz innych zajęć wspomagających proces kształcenia lub liczbę godzin zajęć prowadzonych przez nauczycieli i specjalistów.
5. Wychowawca oddziału w formie pisemnej informuje rodzica o proponowanych formach pomocy, a rodzic podejmuje decyzję na temat udziału dziecka w proponowanych zajęciach (załącznik nr 2).
6. W porozumieniu z rodzicem/opiekunem prawnym, uczeń może być skreślony z listy uczniów objętych pomocą psychologiczno – pedagogiczną (załącznik nr 5).
7. Dwa razy w roku szkolnym nauczyciele, specjaliści prowadzący zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno – pedagogicznej dokonują oceny efektywności działań
   (załącznik nr 6).
8. Specjaliści, w porozumieniu z wychowawcą, na bieżąco monitorują udział i postępy dziecka w zajęciach oraz współpracują w tym zakresie z rodzicami/opiekunami prawnymi.

Rozdział 3.

Organizowanie i udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz wsparcia dla uczniów, którzy posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

• 3. 1. W przypadku uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego nauczyciele i specjaliści udzielający uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej uwzględniają ją w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym, opracowanym dla ucznia/dziecka (załącznik nr 9).

8. Pomoc psychologiczno – pedagogiczna oraz wsparcie w przypadku posiadania przez ucznia/dziecko orzeczenia wydanego przez poradnię psychologiczno – pedagogiczną lub specjalistyczną jest udzielana po złożeniu orzeczenia przez rodzica w sekretariacie szkoły.
9. Niezwłocznie, po złożeniu przez rodzica orzeczenia, wychowawca oddziału zwołuje zespół składający się z nauczycieli uczących ucznia oraz specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, np.: pedagoga, psychologa, logopedy, terapeuty pedagogicznego (załącznik nr 11).
10. Wychowawca koordynuje spotkanie zespołu, o którym mowa w punkcie 3 oraz udzielanie dalszej pomocy psychologiczno – pedagogicznej i wsparcia uczniowi/dziecku.
11. Niezwłocznie, po złożeniu przez rodzica orzeczenia zespół, o którym mowa w punkcie 3 opracowuje wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania ucznia, uwzględniając diagnozę i wnioski sformułowane na jej podstawie oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu
    o potrzebie kształcenia specjalnego, we współpracy, w zależności od potrzeb, z poradnią psychologiczno – pedagogiczną, w tym specjalistyczną (załącznik nr 9/10).
12. Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia uwzględnia informacje zawarte w § 6 ust. 10 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci
    i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1578).
13. Zespół, o którym mowa w punkcie 3, w terminie 30 dni od złożenia w Szkole orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego opracowuje indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny we współpracy z rodzicami ucznia.
14. Indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny określa zakres, sposób oraz działania zgodnie z § 6 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci
    i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1578). 
15. Wymiar godzin poszczególnych form udzielania uczniowi/dziecku pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz wsparcia ustala dyrektor szkoły, biorąc pod uwagę określoną w arkuszu organizacji pracy szkoły odpowiednią liczbę godzin zajęć z zakresu rewalidacji, pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz innych zajęć wspomagających proces kształcenia lub liczbę godzin zajęć prowadzonych przez nauczycieli i specjalistów.
16. IPET sporządzony zostaje w dwóch egzemplarzach, rodzic ucznia/dziecka otrzymuje kopię dokumentu po pisemnym potwierdzeniu odbioru.
17. O terminach spotkań zespołu w celu dokonania wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia/dziecka oraz w celu opracowania IPET – u lub jego modyfikacji, za każdym razem jest informowany, przez wychowawcę na piśmie rodzic, który ma prawo wziąć udział w spotkaniach zespołu (załącznik nr 11).
18. W spotkaniach zespołu może uczestniczyć osoba zaproszona przez Szkołę, np. pracownik z poradni lub przez rodzica, np. lekarz (osoba uprawniona, z racji posiadanych kwalifikacji, do współpracy w związku z organizowaniem pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz wsparcia uczniowi/dziecku).

Rozdział 4.

Postanowienia końcowe

• 4.1. Osoby biorące udział w pracach zespołów są zobowiązane do nieujawniania spraw poruszanych na spotkaniu, które mogą naruszać dobra osobiste ucznia, jego rodziców, nauczycieli specjalistów pracujących z uczniem/dzieckiem lub innych osób.

2. Koordynator w oparciu o dane zebrane od wychowawców prowadzi ewidencję wszystkich uczniów w szkole, którym udzielana jest pomoc psychologiczno – pedagogiczna (załącznik nr 3).
3. Wychowawca na podstawie dokonanej oceny efektywności planuje działania z zakresu pomocy psychologiczno – pedagogicznej na kolejne półrocze/rok szkolny. Informację na ten temat przekazuje wyznaczonemu przez dyrektora koordynatorowi (załącznik nr 7).
4. Nauczyciele, wychowawcy i specjaliści udzielający uczniom pomocy psychologiczno – pedagogicznej prowadzą dokumentację zgodnie z obowiązującymi przepisami z uwzględnieniem opracowanych formularzy stanowiących załączniki do regulaminu.
5. Wychowawca oddziału odpowiada za właściwe prowadzenie i przechowywanie dokumentacji ucznia/dziecka .
6. Szczegółowe terminy zadań w ramach organizowanej i udzielanej pomocy psychologiczno-pedagogicznej określa harmonogram (załącznik nr 4).

TELEFON ZAUFANIA RZECZNIKA PRAW DZIECKA

800 12 12 12

Bezpłatny numer dla dzieci i młodzieży – wsparcie psychologiczne

Telefon i czat czynny całą dobę , 7 dni w tygodniu

„Zachowania trudne i niebezpieczne u nastolatków”

Wiek dorastania, adolescencja, wiek dojrzewania  jest to okres rozwoju człowieka stanowiący przejściowe stadium między dzieciństwem a dojrzałością biologiczną i psychologiczną (dorosłością).

W literaturze psychologicznej wiek dojrzewania dzieli się na trzy etapy: wczesny, średni i późny, jednak w zależności od autora rozpiętość czasowa poszczególnych etapów może być różna. Można jednak przyjąć, że dojrzewanie trwa wiele lat zwykle od 10/11, do nawet, 19/20 roku życia.

W tym czasie nastolatek osiąga dojrzałość w zakresie poszczególnych funkcji:

• rozwoju biologicznego,

• funkcji intelektualnych,

• rozwoju emocjonalnego,

• społecznego funkcjonowania,

• uniezależniania się od rodziców,

• dojrzewanie poczucia własnej tożsamości.

Czas, w którym młody człowiek przygotowuje się do dorosłego życia jest bardzo trudny. Każdy przechodzi go inaczej. Jest ciężki do przetrwania zarówno dla dzieci jak i dla rodziców. Młodzi ludzie często nie rozumieją, co się z nimi dzieje. Odczuwają zmniejszenie poczucia bezpieczeństwa, lęk, niepewność, napięcie, dezorientację, samotność, uczucie wstydu, bezradności, poczucie krzywdy, winy, gniew, złość, agresję skierowaną do świata ludzi dorosłych. Nikt nie ma gotowej recepty jak poradzić sobie z dojrzewaniem, zwłaszcza pod względem emocjonalnym. Rodzina schodzi na dalszy plan. Najważniejsza jest grupa rówieśnicza. Zaczynają się różnorodne problemy, a nawet konflikty z prawem. Nierzadko zdarza się, że młodzież sięga wówczas też po używki – papierosy, alkohol, narkotyki. Pojawiają się inne „nowe” uzależnienia, zachowania trudne i niejednokrotnie niebezpieczne, wobec których rodzice i opiekunowie są często bezradni.

Zachowania trudne i niebezpieczne

Zaburzenia zachowania:

• trudności z opanowaniem i przestrzeganiem zasad i norm akceptowanych społecznie,

• negowanie autorytetu dorosłych,

• zachowanie agresywne,

• wulgarny język,

• niszczenie przedmiotów własnych i innych,

• kłamstwa, kradzieże, akty wandalizmu,

• ucieczki z domu, wagary,

• niechęć do zajęć szkolnych.

Od czego można się uzależnić?

• papierosy, e-papierosy,

• alkohol,

• narkotyki,

• leki,

• komputer, Internet (uzależnienie od gier, ale również od przebywania w sieci),

• fonoholizm (uzależnienie od nowych modeli telefonów),

• hazard,

• tvholizm,

• anoreksja, bulimia (zaburzenia jedzenia, uzależnienie od odchudzania),

• ortoreksja („obłęd zdrowego żywienia”),

• bigoteksja (nadmierna dbałość o tężyznę fizyczną, stosowanie sterydów),

• tanoreksja (uzależnienie od solarium),

• zakupoholizm,

• pracoholizm,

• uzależnienie od adrenaliny,

• od kofeiny, glutaminianu sodu itp.

Sygnały ostrzegawcze, na które należy zwrócić uwagę:

• huśtawka nastrojów, nadmierne reakcje na krytykę lub nawet niewielkie niepowodzenia,

• kłopoty z koncentracją, zaburzenia pamięci oraz toku myślenia,

• izolowanie się od rodziny, zamykanie się w pokoju na klucz, niechęć do rozmów,

• porzucenie dotychczasowych zainteresowań,

• bunt, łamanie zasad, kłamstwa,

• nadmierny apetyt lub jego brak, szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy,

• słabe oceny, niska frekwencja,

• zmiana grona znajomych, krótkie rozmowy telefoniczne prowadzone półsłówkami,

• późne powroty lub nagłe wyjścia z domu,

• wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu,

• powtarzające się zgłaszanie przez dzieci zagubień lub kradzieży przez rówieśników drobnych sum pieniędzy,

• zmiany w porach spania,

• nowy styl ubierania się lub brak zainteresowania swoim wyglądem,

• częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza, pozytywne wypowiadanie się o narkotykach,

• przewlekły katar, krwawienie z nosa,

• przekrwione oczy, używanie kropli do oczu,

• nadmierne zwężenie lub rozszerzenie źrenic,

• niewyraźna mowa,

• nieprzestrzeganie zasad higieny, słodkawa woń oddechu, włosów i ubrań,

• ślady po ukłuciach,

• fajki, fifki, bibułki papierosowe, małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami, suszem,

• znaczki, białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorkami,

• leki bez recepty (zawierające pseudoefedrynę),

• tuby, słoiki, folie z klejem, igły, strzykawki.

Coraz powszechniejszym problemem dotykającym dzieci i młodzież jest depresja. Jej rozwojowi sprzyja pandemia COVID-19, a zwłaszcza towarzyszące jej poczucie zagrożenia
i zdalne nauczanie. Dlatego rodzice i opiekunowie powinni jeszcze uważniej niż zazwyczaj obserwować dzieci.

O depresji mogą świadczyć takie objawy, jak:

• obniżenie nastroju, drażliwość,

• nasilenie zachowań agresywnych i buntowniczych,

• silne reakcje emocjonalne,

• zaburzenia koncentracji uwagi,

• trudności z zapamiętywaniem (niższe wyniki w nauce),

• objawy somatyczne (bóle brzucha, głowy), problemy ze snem i apetytem,

• występowanie wzmożonej aktywności psychoruchowej,

• wycofanie z aktywności i kontaktów społecznych,

• nasilony lęk,

• samookaleczenia,

• myśli samobójcze.

Depresja

• często pojawia się znienacka, bez wyraźnej przyczyny i utrzymuje się przez dłuższy czas,

• trwa co najmniej tygodnie, miesiące,

• obniżony nastrój odczuwany jest jako wszechogarniający smutek,

• próby pocieszania odbierane jako psychiczny ból, związany z poczuciem winy z powodu niemożności odczuwania radości, a także z poczuciem niezrozumienia,

• występują dodatkowe objawy: anhedonia, apatia, zaburzenia snu, apetytu, brak energii,

• często występują myśli samobójcze,

• utrata krytycznej oceny swoich myśli, pogrążanie się w depresyjnym świecie,
  bez możliwości wyjścia.

Depresja to nie chandra

• nie każdy smutek oznacza depresję,

• pomocy należy szukać gdy stan obniżonego nastroju pogłębia się, dołączają inne objawy, występują codziennie niezmiennie przez wiele dni i tygodni,

• diagnozę może postawić tylko lekarz psychiatra,

• depresja jest chorobą psychiczną, którą leczy się terapeutycznie, czasem włączając leczenie farmaceutyczne.

Depresję u nastolatków można podejrzewać, jeżeli występują, co najmniej dwa
z następujących objawów:

• nastrój obniżony w stopniu wyraźne nietypowym dla danej osoby, utrzymujący się przez większość dnia i prawie każdego dnia, w zasadzie nie podlegający wpływowi wydarzeń zewnętrznych i utrzymujący się co najmniej dwa tygodnie,

• utrata zainteresowań lub zadowolenia w zakresie aktywności, które zwykle sprawiały przyjemność,

• zmniejszona energia lub zwiększona męczliwość.

Dodatkowo występują lub mogą występować:

• zaburzenia snu wszelkiego typu,

• skargi na zmniejszoną zdolność myślenia lub skupienia się, albo jej przejawy takie
  jak niezdecydowanie lub wahanie się,

• zmiany w zakresie aktywności psychoruchowej w postaci pobudzenia
  lub zahamowanie,

• nawracające myśli o śmierci lub samobójstwie, albo jakiekolwiek zachowania samobójcze,

• spadek zaufania lub szacunku do siebie,

• nieracjonalne poczucie wyrzutów sumienia lub nadmiernej, a nieuzasadnionej winy,

• wzrost lub spadek łaknienia, widoczna zmiana wagi.

Przyczyny depresji u nastolatków:

• Biologiczne: uwarunkowania genetyczne, nieprawidłowe działanie neuroprzekaźników w mózgu, zaburzenia gospodarki hormonalnej.

• Psychogenne: niska samoocena oraz niskie poczucie bezpieczeństwa, nieumiejętność radzenia sobie z sytuacjami trudnymi i stresującymi.

• Środowiskowe: trudna sytuacja rodzinna i/lub szkolna, nadużycia seksualne, nękanie i/lub odrzucenie przez grupę rówieśniczą.

Ważne!

• Depresja jest chorobą, którą trzeba zdiagnozować i leczyć. Podstawową metodą leczenia jest psychoterapia, leki przeciwdepresyjne włącza się do leczenia w sytuacji, gdy dziecko/nastolatek jest w stanie uniemożliwiającym psychoterapię.

• Depresja u dzieci i młodzieży może przyjmować nietypowy obraz – u dzieci dominują wtedy skargi somatyczne, u nastolatków – zaburzenia zachowania.

• Odpowiednie leczenie prowadzi do ustąpienia objawów.

• Nieleczona depresja utrudnia dziecku codzienne funkcjonowanie i może negatywnie wpłynąć na naukę szkolną.

Aby pomóc dziecku należy zwrócić uwagę na następujące kwestie:

• Pytanie i słuchanie.

• Nieocenianie.

• Cierpliwość.

• Panowanie nad swoimi emocjami.

• Szukanie nowych możliwości rozwiązań, otwartość na nowe.

• Gotowość do wspierania dziecka.

• Akceptacja dziecka takim, jakim jest.

• Komunikacja asertywna.

Czego unikać?

• lekceważenia problemów dziecka, mówienia: To minie…, Tak bywa…

• doradzania, żeby wziął się w garść,

• pustych obietnic,

• pocieszania,

• pouczania, doradzania, sugerowania, dawania gotowych rozwiązań,

• szybkiego szukania rozwiązań,

• pośpiechu w rozmowach,

• obwiniania kogokolwiek,

• emocjonalnych komentarzy.

Młodzi ludzie często ukrywają przed bliskimi to, że zmagają się z jakimiś problemami. Dzieje się tak z różnych powodów. Nastolatek może myśleć, że nie zostanie zrozumiany przez dorosłych, boi się, że jego problemy zostaną zbagatelizowane czy wyśmiane, czasami odczuwa presję, że powinien być bardziej samodzielny i nie spełnia oczekiwań rodziców czy opiekunów. Często zachowuje swoje problemy, trudne emocje dla siebie, ponieważ nie chce martwić swoich bliskich.

Jednak często sygnalizuje, że potrzebuje pomocy i wsparcia ze strony dorosłych. Ważne, aby uświadomić sobie, że te emocje muszą znaleźć jakieś ujście. Czasem przejawia się to agresją wobec osób z otoczenia. Zdarza się też, że przeradza się w agresję skierowaną wobec samego siebie – autoagresję, czyli działanie mające na celu spowodowanie sobie psychicznej albo fizycznej szkody.

Rodzaje autoagresji

• bezpośrednia – bicie, samookaleczanie, samooskarżanie

• pośrednia – jednostka wymusza, prowokuje i poddaje się agresji innych.

Ważne!

• samookaleczenia nie są podejmowane z uwagi na ich negatywne następstwa,
  ale pomimo tych negatywnych następstw.

• autoagresja pojawia się, aby obniżyć napięcie wewnętrzne albo uśmierzyć negatywne stany emocjonalne, ból psychiczny zastępowany jest bólem fizycznym,

• samookaleczenia są sposobem na odzyskanie kontroli nad życiem.

Podstawową funkcją samookaleczeń jest, w postrzeganiu nastolatka, ulga, która następuje w akcie samouszkodzenia.

Wiąże się to z następującymi procesami:

• odzwierciedlenie psychicznego bólu – człowiek cierpi naprawdę i rana na ciele
  jest pokazaniem tego bólu na zewnątrz,

• zwiększenie poczucia autonomii i kontroli – skoro (teoretycznie) osoba nie ma wpływu na swoje problemy i negatywne myśli, które ją pochłaniają, to chociaż
  (w jej mniemaniu) ma możliwość zapanować nad swoją fizycznością,

• okazja do zaopiekowania się sobą – zadawanie sobie ran pozwala wejść w rolę osoby uprawnionej do opieki i troski, osoba manifestuje w ten sposób, że nie potrafi sama sobie poradzić, zwraca się w ten sposób o pomoc do najbliższych, którzy mogą się nią zaopiekować,

• uzewnętrznienie traumy, najczęściej doświadczonej w przeszłości przemocy – osoba nie umie ubrać tego, co przeżywa w słowa, wstydzi się lub nie wie komu może zaufać
  i znajduje tylko taką drogę wyrażenia problemu na zewnątrz,

• chęć ukarania siebie samego – poczucie winy za zaistniałą sytuację powoduje chęć niejako odkupienia własnych win. I tę chęć osoba realizuje w postaci krzywdzenia samej siebie,

• forma komunikacji z otoczeniem, wołanie o pomoc – osoba, która np. nacina sobie skórę lub targnęła się na swoje życie pokazuje, że w jej życiu dzieje się coś złego,
  z czym sobie nie radzi.

• stosowanie samookaleczenia jako reakcji na stres – z czasem jednostka uczy się,
  że samookaleczenie jest w miarę skuteczną strategią na niwelowanie stresu
  i przyniesienie natychmiastowej ulgi, taka osoba zaczyna stosować autoagresję
  w sposób automatyczny i oducza się poprawnych metod radzenia sobie ze stresem.

Rany na ciele to głośny i wyraźny krzyk, chociaż bez słów!

Przykłady zachowań autoagresywnych

• bicie, samookaleczanie, samooskarżanie, nałogi,

• obgryzanie paznokci i opuszków palców,

• wbijanie ostrych przedmiotów w ciało, połykanie ich,

• polewanie się kwasem, przypalanie, łamanie kości,

• uszkadzanie lub wycinanie fragmentów ciała, przymus uszkadzania skóry (drapanie,

rozdrapywanie ran, gryzienie warg) oraz przymus wyrywania sobie włosów (z brwi, rzęs, z głowy),

• zaburzenia łaknienia (bulimia, anoreksja, otyłość).

Zagrożenia związane z autoagresją

• wzrost ryzyka samobójstwa dokonanego,

• ryzyko uzależnienia – utrwalenie u nastolatka destrukcyjnej strategii radzenia sobie
  z trudnościami,

• ryzyko zakażenia,

• trwałe ślady po uszkodzeniach ciała, np. w postaci szpecących blizn.

Sygnały ostrzegawcze:

• zaobserwowanie śladów na ciele, niewiadomego pochodzenia,

• zmiana sposobu ubierania się, zakładanie odzieży nieadekwatnej do pogody np. długi rękaw przy słonecznej pogodzie,

• unikanie odsłaniania ciała niezależnie od okoliczności (np. na lekcji w-f),

• niechęć lub stanowcza odmowa badań lekarskich, mimo wyraźnej potrzeby.

Jak rozmawiać z dzieckiem okaleczającym się?

• Nie krytykuj i nie krzycz – zdenerwowanie i gniew dorosłych są naturalne,
  lecz destrukcyjny sposób ich wyrażenia uniemożliwi nawiązanie kontaktu z dzieckiem
  i pomoc,

• Nie mów, że autoagresja jest wyrazem słabości!

• Przeciwnie – jest elementem walki o siebie, którą każdego dnia toczy dziecko.
  Ta destrukcyjna strategia jest być może jedyną aktualnie dla niego dostępną
  i jednocześnie pozwala Ci dostrzec skalę problemu. Możesz zareagować i pomóc!

• Nie karz! – gdy rodzic zobaczy świeże okaleczenie może poczuć się bezradny i próbować rozpaczliwie powstrzymać dziecko, które robi sobie krzywdę. Kara nigdy nie rozwiązuje problemu, a może doprowadzić do skuteczniejszego maskowania samouszkodzeń przez dziecko.

• Nie obwiniaj! – ani siebie, ani dziecka. To nie pomaga, uniemożliwia za to nawiązanie bliskiej wspierającej relacji.

• Udziel wsparcia – bądź gotowy do rozmowy w każdej chwili, znajdź przyjazne otoczenie – w którym i Ty będziesz mógł dzielić się emocjami, które przeżywasz.

• Zapewnij środki medyczne – upewnij się, że życie i zdrowie dziecka nie jest zagrożone oraz, że potrafi ono samodzielnie się opatrzyć w higienicznych warunkach.

• Bądź cierpliwy – zastąpienie destrukcyjnych strategii nowymi, wymaga dużo czasu
  i systematycznego wsparcia.

• Pamiętaj, że samookaleczanie wiąże się z dużym psychicznym cierpieniem. Dziecko także chce przestać je czuć!

• Akceptuj – bez względu na wszystko!

Informację przygotowano na podstawie szkoleń przeprowadzonych przez panią Marię Tuchowską (odbytych na CKN Librus) i przesłanych materiałów:

• „ Jak wspierać uczniów w radzeniu sobie z emocjami”

• „Rozpoznawanie zachowań trudnych i niebezpiecznych – profilaktyka uzależnień
  i autodestrukcji”

• „Zagrożenia wieku dorastania”

• www.wspieramyrelacje.pl

Poprzez dziennik Librus rodzice mają dostęp do bezpłatnych szkoleń w ramach projektu „WspieraMY relacje”

Dorota Ostaszewska – pedagog szkolny

WARTO PRZECZYTAĆ!

Na dzienniku Librus zamieszczonych jest szereg artkułów i materiałów dla rodziców, dotyczą one różnych zagadnień np.:

Jak troszczyć się o dzieci w cyfrowym świecie – poradnik dla rodziców – LIBRUS Rodzina

Dysleksja – jak wspierać dziecko – LIBRUS Rodzina

Dysgrafia – jak wspierać dziecko – LIBRUS Rodzina

ADHD – jak wspierać dziecko – LIBRUS Rodzina

Moje dziecko jest nieśmiałe – co robić? – LIBRUS Rodzina

Porozmawiajmy o makijażu – LIBRUS Rodzina

Odpowiedzialność za czyny – jak jej nauczyć – LIBRUS Rodzina

Zespół Aspergera – jak wspierać dziecko cz. 1 – LIBRUS Rodzina

Zespół Aspergera – jak wspierać dziecko cz. 2 – LIBRUS Rodzina

Dorota Ostaszewska – pedagog szkolny

KLASA CZWARTA – PROBLEMY I SZANSE DZIECKA – INFORMACJE DLA RODZICÓW UCZNIÓW KLAS TRZECICH

Już niedługo zakończy się rok szkolny, a z nim pierwszy etap nauki dzieci z klasy trzeciej. Pamiętamy jak niedawno wielkim przeżyciem dla całej rodziny, a przede wszystkim dla „świeżo upieczonych” pierwszoklasistów były początki nauki szkolnej. Niektórzy w tym początkowym okresie przeżywali pewne kłopoty, które przy wsparciu rodziców i nauczycieli minęły bezpowrotnie.  

Przejście ucznia z klasy trzeciej do czwartej nazywany jest w edukacji zmianą etapu edukacyjnego i jest również dużym wydarzeniem w życiu każdego dziecka. Zmienia się sposób nauczania i jego organizacja. Inne są wymagania, ocenianie, otoczenie i nauczyciele. Dlatego też zdarza się, że pierwsze dni w klasie czwartej przynoszą niepokój zarówno u dzieci jak
i u rodziców.

Zmiany w organizacji nauki związane z przejściem do klasy czwartej polegają głównie na tym, że:

• zmienia się wychowawca klasy,
• zaczyna się podział na przedmioty,
• zwiększa się grono nauczycieli uczących w danej klasie,
• na każdym przedmiocie obowiązuje określony Przedmiotowy System Oceniania,
• w każdej szkole na tym etapie obowiązuje system ocen w skali 1-6,
• lekcje odbywają się w różnych salach lekcyjnych,
• zwiększa się liczba godzin lekcyjnych w planie lekcji,
• dziecku przybywa obowiązków,
• wyniki nauczania porównuje się poprzez średnie ocen.

Charakterystyka ucznia gotowego do podjęcia nauki w klasie czwartej:

• potrafi uważnie słuchać i wypowiadać swoje zdanie, uzasadniając je rzeczowymi argumentami,
• potrafi płynnie czytać, rozumie czytany tekst,
• pisze czytelnie, poprawnie – zgodnie z poznanymi zasadami ortograficznymi,
• oblicza w pamięci sprawnie i poprawnie w zakresie 100 (dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie),
• samodzielnie odrabia zadania domowe,
• samodzielnie się uczy, przygotowuje do zajęć,
• jest odpowiedzialny za własną naukę, zachowanie.

Jednak rzadko nasz trzecioklasista posiada wszystkie wymienione cechy.

Jakie mogą być przyczyny  kłopotów?

Często bywa tak, że dzieci w klasach młodszych, a przynajmniej w początkowym okresie uczą się, bo interesuje je wszystko co wiąże się ze szkołą, a także dlatego, że chcą się przypodobać swojej pani, która jest dla nich niekwestionowanym autorytetem. Wynika to z tego, że większość zajęć dydaktycznych dzieci mają z jedną nauczycielką, która bardzo dobrze zna swoich uczniów i stara się dostosowywać wymagania do ich możliwości, tak by każdy z nich mógł osiągnąć sukces, a w przypadku trudności pomaga na bieżąco w ich pokonywaniu.
W klasie IV każdego przedmiotu uczą inni nauczyciele, którzy różnią się między sobą sposobem bycia, wymaganiami. Może to wpłynąć na osiągnięcia niektórych dzieci, szczególnie tych mniej odpornych na stres. Musi upłynąć więc trochę czasu zanim nauczyciele i uczniowie poznają się wzajemnie i nabiorą do siebie zaufania. Ważne są więc w tym okresie częste rozmowy rodziców z dziećmi nie tylko na temat osiągnięć czy stopni, jakie otrzymały, ale też tego co było na lekcjach, jak radziły sobie w różnych sytuacjach, jakie przynosi codzienny pobyt w szkole. Mądre rozmowy wspierające dziecko, z pewnością pomogą mu w nabraniu pewności siebie i szybkim zaaklimatyzowaniu się w nowym dla niego środowisku.

Rodzice powinni pamiętać o tym, by w czasie tych rozmów unikać krytykowania nauczycieli, gdyż często bywa tak, że dziecko przestraszone nową dla siebie sytuacją, z którą nie zawsze może sobie od razu poradzić, pewne zdarzenia wyolbrzymia.

Trudno jest więc obiektywnie w domu ustalić przebieg wydarzeń, a negatywny obraz nauczyciela, jaki może wtedy powstać, poparty autorytetem rodziców, może utrudniać dziecku normalne funkcjonowanie w szkole.

Początek klasy IV to również trudny okres dla dzieci ze względu na zmiany zachodzące w ich rozwoju. Wchodzą one bowiem w okres dojrzewania (zwłaszcza dziewczynki), stają się podatne na gwałtowne zmiany nastroju i przykre doznania emocjonalne. Rodzice powinni też uważnie obserwować grono kolegów i koleżanek swoich dzieci. Mogą dyskretnie, bez narzucania, zainteresować ich tymi rówieśnikami, których wpływ byłby szczególnie korzystny. Dotyczy to zwłaszcza rówieśników przejawiających zainteresowania, które mogą być przez nich naśladowane. Ważne jest też, by umiały nawiązywać i podtrzymywać pozytywne stosunki z otaczającymi ich ludźmi, gdyż dzięki temu staną się bardziej odporne na różne codzienne przykrości i niepowodzenia.

Jak rodzice mogą pomóc dzieciom w łagodnym przejściu z klasy trzeciej do czwartej?

• Aby ułatwić start dziecku w czwartej klasie należy pomóc mu w uzupełnieniu braków w wiadomościach i umiejętnościach szkolnych. Wszelkie luki w wiedzy
  i umiejętnościach będą powodowały trudności w przyswojeniu nowego materiału.
• Warto ustalić z dzieckiem system odrabiania lekcji – dobrze jest, gdy dziecko odrabia lekcje tego dnia gdy są zadane.
• Należy zachęcać dziecko do czytania dłuższych tekstów i wskazywania w nich najistotniejszych informacji. Będzie to pomoc w nauce przyrody, historii, języka polskiego.
• Na początku roku szkolnego można przygotować z dzieckiem plan lekcji
  z zaznaczonymi salami. Sporządzić listę nauczycieli uczących poszczególnych przedmiotów.
• W celu wdrażania systematyczności warto jest kontrolować zeszyty, a zwłaszcza odrabianie prac domowych.
• Należy rozmawiać z dzieckiem o bieżącej sytuacji dotyczącej nauki oraz kontaktów rówieśniczych. Rozmowy wspierające pomogą dziecku w nabraniu pewności siebie
  i odnalezieniu się w nowej rzeczywistości szkolnej.
• Kiedy dziecko oswoi się z nową sytuacją należy stopniowo przyzwyczajać go do coraz większej samodzielności i dyskretnie obserwować jak sobie radzi. Ważne jest też aby pozwolić  dziecku ponieść odpowiedzialność za ewentualne niedociągnięcia i porażki.

Należy jednak pamiętać, że drugi etap edukacyjny to nie tylko trudności, to również ogromna szansa dla dziecka. Bywa, że już od najmłodszych lat dziecko przejawia zdolności w określonej dziedzinie. Podczas kształcenia zintegrowanego niekiedy trudno jest mu zaprezentować swoje umiejętności. Często te szczególne  zdolności nie są jeszcze uświadomione czy odkryte. W klasie czwartej jest szansa na ujawnienie talentów. Dzieci są bardziej samodzielne i mają szansę na wykazanie się większą inicjatywą, często ujawniają się zdolności organizacyjne, talenty sportowe czy informatyczne. Ponadto w klasach starszych w trakcie nauki poszczególnych przedmiotów uczniowie odkrywają zainteresowania konkretnymi  dziedzinami nauki i świetnie się realizują np. podczas lekcji historii, przyrody, biologii czy geografii. Na dalszy plan schodzą trudności np. w kształtnym pisaniu czy ortografii. Dziecko nabiera wiary we własne możliwości, zaczyna rozumieć , że nie musi być dobre we wszystkim. Pewności dodaje mu fakt, że osiąga sukcesy w określonej sferze.

Rolą rodziców i nauczycieli jest wspieranie dziecka w rozwijaniu pasji i zainteresowań oraz stawianie wymagań zachęcających do rozwoju, ale na miarę jego możliwości

Literatura:
Balińska H.( red): Moje dziecko – dobry uczeń. WSiP, Warszawa 1984

Mendel M.: Rodzice i szkoła. Jak współuczestniczyć w edukacj dzieci? Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1998

Smoczeńska A., Półtorak M.: Pokonujemy II i III próg szkolny, Wychowawca- 2014

https://szkolnictwo.pl/index.php?id=PU4871

Dorota Ostaszewska – pedagog szkolny

WYKAZ   ZAŁĄCZNIKÓW

do Regulaminu organizowania i udzielania pomocy psychologiczno- pedagogicznej oraz wsparcia uczniów niepełnosprawnych w Zespole Szkół w Michałowie

Załącznik nr 1: Wniosek o potrzebie objęcia ucznia pomocą psychologiczno – pedagogiczną

Załącznik nr 2: Informacja dla rodzica

Załącznik nr 3: Ewidencja uczniów, którym udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna

Załącznik nr 4: Harmonogram zadań związanych z organizacją i udzielaniem pomocy psychologiczno-pedagogicznej

Załącznik nr 5: Decyzja o zaprzestaniu udzielania pomocy p- p

Załącznik nr 6: Ocena efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej

Załącznik nr 7: Planowana na rok szkolny … pomoc psychologiczno – pedagogiczna

Załącznik nr 8: Arkusz dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia

Załącznik nr 9: Indywidualny program edukacyjno – terapeutyczny

Załącznik nr 10: Ewaluacja IPET

Załącznik nr 11: Zawiadomienie o spotkaniu Zespołu do spraw udzielania pomocy psychologiczno -pedagogicznej

Aneks do Indywidualnego Programu Terapeutycznego

DRUKI:

Druk informacji na potrzeby wydania opinii ZAŁĄCZNIK
Druk informacji na potrzeby wydania orzeczenia do kształcenia specjalnego ZAŁĄCZNIK